

Το βιβλίο γράφτηκε το 2010, και αναλύει την παγκόσμια κρίση ως μια προσαρμογή του καπιταλισμού στα νέα δεδομένα που δημιούργησε το μεγαλύτερο γεγονός της σύγχρονης εποχής: Τη ενσωμάτωση της Κίνας και του πρώην Ανατολικού μπλοκ στην παγκόσμια αγορά μετά την πτώση της πρώην ΕΣΣΔ.
Η ενσωμάτωση αυτή εγκαινίασε την λεγόμενη εποχή της «παγκοσμιοποίησης», προσθέτοντας αμέτρητους νέους εργάτες στην παγκόσμια αγορά εργασίας. Οι εργάτες αυτοί, ειδικά οι Κινέζοι, ήταν πολύ «ανταγωνιστικοί», λόγω των χαμηλών μισθών, των εντατικοποιημένων ωραρίων, και όλων αυτών των «απάνθρωπων» συνθηκών εργασίας, που όμως ήταν προφανώς «παραδεισένιες» στα μάτια των κεφαλαιοκρατών. Έτσι, οι κεφαλαιοκράτες μετέφεραν την παραγωγή στην Ασία, και επί 20 σχεδόν χρόνια «έκρυψαν» τη φυγή αυτή του βιομηχανικού κεφαλαίου και την παρακμή της Δύσης, μέσω της κατακόρυφης αύξησης του δανεισμού. Κοινώς, τα τραπεζικά δάνεια και η γιγάντωση των τραπεζών ήταν «αναγκαία» για τον καπιταλισμό, ώστε να συνεχίσει να «κινείται η αγορά» στη Δύση, παρά την αποσάθρωση του παραγωγικού της ιστού.
Τι γίνεται όμως όταν η Δύση έχει χάσει ένα μεγάλο κομμάτι της παραγωγικής της βάσης, και παράλληλα δε μπορεί να αποπληρώσει όλα αυτά τα δανεικά που έως τώρα έκρυβαν το πρόβλημα;
Στις ΗΠΑ, που είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη διάδοση των ebooks στο δυτικό κόσμο, η δραματική άνοδος των ebooks ξεκινάει με την κυκλοφορία του πρώτου ηλεκτρονικού αναγνώστη Kindle από το Amazon το Νοέμβριο του 2007. Το Amazon έβαλε φωτιά στην αγορά του ηλεκτρονικού βιβλίου προσφέροντας με μία κίνηση πολλές, συνδυασμένες υπηρεσίες στους αναγνώστες. Διέθετε καταρχάς συσκευή με οθόνη ηλεκτρονικού χαρτιού για ανάγνωση τόσο ξεκούραστη όσο και στο τυπωμένο χαρτί. Ήδη από το πρώτο Kindle υπήρχε δωρεάν σύνδεση στο internet μέσω του δικτύου 3G για αγορές κατευθείαν μέσα από τη συσκευή, ενώ η τιμή αγοράς του ήταν στα $399, λογική για τα δεδομένα των ηλεκτρονικών συσκευών της εποχής. Και τέλος, είχε συνεργαστεί με τους εκδότες ώστε να διαθέτει 90.000 τίτλους βιβλίων, όχι σε PDF, αλλά ειδικά διαμορφωμένα για το Kindle, ανάμεσά τους 101 από 112 best seller στις λίστες των New York Times, με τιμή μάλιστα για τα περισσότερα best seller στα $9.99. Τα βιβλία συμπλήρωναν εφημερίδες σε ψηφιακή μορφή και blogs, αλλά και η δοκιμαστική λειτουργία της πλατφόρμας αυτοέκδοσης του Amazon για τους συγγραφείς. Κι όλα αυτά από το μεγαλύτερο βιβλιοπωλείο στη χώρα. Όλα ήταν εκεί: κατάλληλη συσκευή, ευκολία αγοράς ακόμα και για όσους δεν έχουν υπολογιστή, σωστές τιμές, πολύ, κατάλληλα διαμορφωμένο και επιθυμητό περιεχόμενο και η εγγύηση από τον βιβλιοπώλη και τους εκδότες που ήδη γνώριζαν καλά οι αναγνώστες.
Τεσσερισήμιση χρόνια μετά, τα Kindle ξεκινούν από $79 και το Amazon διαθέτει πάνω από 1 εκατομμύριο ebooks προς πώληση και περισσότερα από 2 εκατομμύρια ebooks δωρεάν.
Ας αναλογιστούμε τι από τις παραπάνω προϋποθέσεις, τηρουμένων των αναλογιών ως προς τις τιμές και το πλήθος των βιβλίων, υπάρχουν σήμερα στην ελληνική αγορά των ebooks.
Χωρίς αμφιβολία, μια μέρα πριν το Amazon παρουσιάσει αυτό το ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, οι αναγνώστες στις ΗΠΑ αισθάνονταν τόσο “ανέτοιμοι” και τόσο “διστακτικοι” όσο και οι αναγνώστες στην Ελλάδα σήμερα.
Οι 9 περιλαμβάνονται στο ebook, συνολικής έκτασης 200 σελίδες, και οι άλλες 2 θα δημοσιευτούν στο site της Smailes. Και η έννοια του “πολλαπλού τέλους” στη λογοτεχνία μόλις πήγε ένα βήμα παραπέρα. Όσοι προμηθευτούν το βιβλίο από το iBookstore, θα βρουν στο τέλος του έναν εικονικό τροχό για να επιλέξουν τυχαία το τέλος του. Το ebook είναι διαθέσιμο για προπαραγγελία από το Amazon ($5.91), αλλά δεν έχει ανέβει στο ελληνικό iBookstore.
Οι βρετανικές εφημερίδες που είχαν πρόσβαση στο βιβλίο πριν δημοσιευτεί αποτιμούν ιδιαίτερα θετικά το βιβλίο ως προς το περιεχόμενό του, με τον Guardian να γράφει ότι είναι “πνευματώδες και συγκινητικό.
Η εγκυκλοπαίδεια Encarta της Microsoft και το PC
Η Wikipedia ξεκίνησε το 2001, αλλά η Britannica είχε ήδη χρεοκοπήσει το 1996. Αυτό που μεσολάβησε ήταν μια άλλη εγκυκλοπαίδεια, σε CD-ROM, η Encarta της Microsoft, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1993 (και έκλεισε το 2009). Η Encarta ήταν φτηνότερη, δεν καταλάμβανε χώρο, περιελάμβανε βίντεο και ήχο και είχε τη σφραγίδα της Microsoft.
Δεν είναι όμως ότι η Britannica άργησε να έρθει στον υπολογιστή και internet. Παρόλο που τη δεκαετία του 1980 απέρριψε πρόταση της Microsoft να κυκλοφορήσει μια εκδοχή της για PC, για τα Windows 1.0, κάτι που οδήγησε τη Microsoft να βγάλει την Encarta, η Britannica εκδόθηκε για πρώτη φορά σε CD-ROM το 1989 και άνοιξε site στο internet ήδη από το 1994.
Όμως το πρόβλημα της Britannica ήταν βαθύτερο. “Δεν είναι ότι η Encarta έκανε τη γνώση φτηνότερη” λέει ο Appelbaum, “είναι που η τεχνολογία αντικατέστησε το ρόλο της ως το προϊόν ‘αιχμής’ που μπορούν να αγοράσουν υπερβολικά αγχωμένοι γονείς. Αγόραζαν στα παιδιά τους υπολογιστή αντί για μια Britannica”.
Πέρα από τα πλεονεκτήματα μιας ηλεκτρονικής έκδοσης, η Britannica έχει παρακμάσει και παύει να τυπώνεται γιατί το ρόλο της εγκυκλοπαίδειας ως σύμβολο μόρφωσης και ως πρόταγμα εκπαίδευσης για τα παιδιά και τους αγχωμένους για το μέλλον τους γονείς τα έχει αντικαταστήσει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής.
Και είναι σίγουρο ότι σήμερα συμβουλευόμαστε μια εγκυκλοπαίδεια πολύ περισσότερο από οποτεδήποτε στο παρελθόν – σαφώς περισσότερο από μια φορά το χρόνο.