Οι πρόωρες νεκρολογίες δεν είναι κάτι τόσο σπάνιο. Στη Wikipedia υπάρχει μια λίστα με 183 τέτοιες νεκτρολογίες, που γράφτηκαν και συχνά δημοσιεύτηκαν ενώ οι άνθρωποι που αφορούσαν ζούσαν και, σε αρκετές περιπτώσεις, έχαιραν άκρας υγείας (Wikipedia: List of premature obituaries). Ο Mark Twain, που η διάψευσή του για το θάνατό του είναι από τις πιο διάσημες φράσεις για το θέμα, χρειάστηκε να διευκρινίσει δύο φορές προσωπικά ότι είναι απόλυτα ζωντανός.

Αν γίνονται λάθη και σπέρνονται ψευδείς φήμες για το θάνατο ενός ανθρώπου, κάτι που τελικά μπορεί να έχει μια σαφή απάντηση για το αν ισχύει ή όχι, στην τεχνολογία τα πράγματα είναι λίγο χειρότερα. Όπως επιβάλλει το marketing και η αγορά, κάθε μέρα γεννιούνται επαναστατικά προϊόντα και τεχνολογίες, προϊόντα μοναδικά, που θα τα αλλάξουν όλα, που κάνουν πράγματα που κανείς ως τώρα δεν είχε φανταστεί. Και αντίστοιχα, τα παλιά προϊόντα, συχνά όχι και τόσο παλιά, μπορεί απλά λίγων μηνών ή λίγων ετών, ανακηρύσσονται τελειωμένα, ξεπερασμένα, νεκρά.

Αυτές τις μέρες η τεχνολογία που οι φήμες επιμένουν ότι βρίσκεται στο νεκροκρέβατο είναι το ηλεκτρονικό χαρτί, οι οθόνες που χρησιμοποιούνται στους ηλεκτρονικούς αναγνώστες και αντανακλούν το εξωτερικό φως αντί να έχουν ένα φως πίσω από την οθόνη όπως οι οθόνες των υπολογιστών, κάτι που κάνει την ανάγνωση στον υπολογιστή σαφώς πιο κουραστική απ’ ό,τι σε ένα παραδοσιακό, τυπωμένο βιβλίο. Και ο λόγος που πληθαίνουν οι νεκρολογίες του ηλεκτρονικού χαρτιού είναι το Nook Color, ένα tablet PC στις 7 ίντσες, με οθόνη αφής και λειτουργικό Android, που έχει όμως οθόνη LCD (όπως των υπολογιστών ή του iPad) αντί για οθόνη ηλεκτρονικού χαρτιού που είχε το αρχικό Nook, που ήταν ένας ηλεκτρονικός αναγνώστης.

Η συζήτηση για το αν το ηλεκτρονικό χαρτί είναι ξεπερασμένο είχε γίνει σε μικρότερη κλίμακα με την εμφάνιση και την επιτυχία του iPad, αλλά τώρα επαναλαμβάνεται με αυξημένη ένταση. Το Nook Color τοποθετείται στην αγορά από τη Barns & Noble ως ένα “reader’s tablet“, μια “ταμπλέτα του αναγνώστη”, ενώ  το iPad δεν είχε προμοταριστεί ποτέ σαν πρώτα και κύρια ένας ηλεκτρονικός αναγνώστης. Επιπλέον, το Nook Color είναι μια στροφή για τη Barns & Noble, τον πιο επιτυχημένο κατασκευαστή ηλεκτρονικών αναγνωστών στις ΗΠΑ μετά το ίδιο το Amazon. Η Barns & Noble προτίμησε να βγάλει ένα tablet PC που θα το παρουσιάζει ως κατάλληλο για ανάγνωση, παρά μια νέα έκδοση του ηλεκτρονικού αναγνώστη Nook, που φαίνεται πώς η μόνη βελτίωση που θα έχει φέτος είναι ένα …αναβαθμισμένο firmware. H Barns & Noble είναι επίσης η μεγαλύτερη αλυσίδα βιβλιοπωλείων στις ΗΠΑ και το μεγαλύτερο, μετά το Amazon, online βιβλιοπωλείο για ebooks. Το ψηφιακό περιεχόμενο που διαθέτει είναι πραγματικά πολύ (π.χ. 2 εκατομμύρια ebooks) και το στηρίζει με τις κατάλληλες εφαρμογές για μια σειρά από συσκευές. Το Nook Color μπορεί να μην έχει πρόσβαση στο Android Market, αλλά χάρη στη Barnes & Noble θα αποκτήσει σίγουρα αρκετές δικές του εφαρμογές, αντίθετα π.χ. με τις ταμπλέτες της Archos. Και τελευταίο, αλλά καθόλου ασήμαντο, το Nook Color κοστίζει $250, τα μισά λεφτά από το iPad, και με αυτήν την τιμή πολλά ελαττώματα του σε σχέση με το iPad θα του συγχωρηθούν. Τα $250 είναι κοντά στα λεφτά που απαιτούνται για να αγοράσει κανείς αρκετούς ηλεκτρονικούς αναγνώστες ($100 περισσότερα απ’ όσο κοστίζει ο ηλεκτρονικός αναγνώστης Nook και το Kindle 3, αλλά σχεδόν στα ίδια λεφτά με τους ηλεκτρονικούς αναγνώστες της Sony, αλλά και πολλούς άλλους), μόνο τώρα που με τα ίδια ή σχεδόν τα ίδια λεφτά μπορεί να αγοράσει κανείς ένα tablet PC.

Όπως έγραφα και πριν την εμφάνιση του Nook Color, τα tablet PCs (και το iPad μέσα σε αυτά) είναι κατάλληλα για ορισμένου τύπου διάβασμα, το είδος του διαβάσματος που κάνουμε όταν σερφάρουμε στο ίντερνετ. Είναι κατάλληλα και άνετα όταν είναι να διαβάσει κανείς τις ειδήσεις, την εφημερίδα ή το περιοδικό του, όταν τσεκάρει τα email, μια σειρά από περιπτώσεις όπου διαβάζουμε χωρίς όμως τα κείμενα να είναι συνήθως τόσο εκτενή όσο σε ένα βιβλίο. Και βέβαια πλεονεκτούν απέναντι στους ασπρόμαυρους, χωρίς δυνατότητα αναπαραγωγής βίντεο ηλεκτρονικούς αναγνώστες όταν πρόκειται να σερφάρουμε στο internet και να διαβάσουμε βιβλία, όπως τα παιδικά βιβλία, οι ταξιδιωτικοί οδηγοί, οι οδηγοί μαγειρικής κλπ, αλλά και εφημερίδες και περιοδικά που είναι συνήθως πολύχρωμα και με ενσωματώμενα βίντεο. Το άλλο μεγάλο πλεονέκτημα των tablet PCs είναι η παραγωγικότητα, ότι δεν είναι μόνο για να διαβάσει κανείς, αλλά μπορεί να γράψει κανείς και τα δικά τους κείμενα (αν και όχι τόσο μεγάλης έκτασης), να κρατήσει πιο εύκολα σημειώσεις και στην περίπτωση του iPad να κάνει και πολύ περισσότερα. Οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες όμως κερδίζουν στον τομέα της αναγνωσιμότητας χάρη στις οθόνες τους. Απλά είναι πολύ πιο ξεκούραστο να διαβάζει κανείς το 300 ή παραπάνω σελίδων μυθιστόρημά του ή ακόμα και εκτενή άρθρα από περιοδικά (ακαδημαϊκά και μη) και εφημερίδες σε μια οθόνη ηλεκτρονικού χαρτιού. Επιπλέον, ένας ηλεκτρονικός αναγνώστης έχει μπαταρία που διαρκεί πια εβδομάδες, ενώ ακόμα και το καλύτερο tablet PC έχει μπαταρία που διαρκεί ώρες, ενώ στο ηλεκτρονικό αναγνώστη η οθόνη δε θαμπώνει (glare) κάτω από τον ήλιο.

Άρα, και τα tablet PCs και οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες έχουν τη θέση τους στην ηλεκτρονική ανάγνωση. Τα tablet PCs είναι καταλληλότερα για το σερφάρισμα στο ίντερνετ και την ανάγνωση περιεχομένου που βασίζεται πιο πολύ στην εικόνα και στο βίντεο παρά στο κείμενο, και βέβαια είναι όλο και περισσότερο μια πιο φορητή και εξίσου χρηστική λύση σε σύγκριση με ένα netbook ή ένα μικρό laptop. Δίνουν μεγαλύτερη παραγωγικότητα, αλλά όταν η αναγνωσιμότητα είναι το θέμα, όταν θέλουμε την ανάγνωση ενός εκτενούς κειμένου (αλλά και κάποιο σερφάρισμα στο ίντερνετ και να κρατάμε κάποιες σημειώσεις) ο ηλεκτρονικός αναγνώστης είναι αναντικατάστατος. Το θέμα είναι λοιπόν τι είδους αναγνώστης είναι ο καθένας και άρα ποια συσκευή του χρειάζεται. Οι συσκευές που πραγματικά μπορεί μεσοπρόθεσμα να εξαφανιστούν από τα tablet PC δεν είναι οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες, είναι τα netbooks.

Το ηλεκτρονικό χαρτί λοιπόν είναι σε θέση να διαψεύσει κατηγορηματικά τις φήμες για το θάνατό του, και συγκεκριμένα το θάνατό του στη χώρα με τη μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρονικών βιβλίων, τις ΗΠΑ. Και είναι σε θέση να το κάνει αυτό, κυρίως γιατί υπάρχουν εταιρείες όπως το Amazon που πουλάνε τις συσκευές τους σε τιμές σαφώς χαμηλότερες από οποιοδήποτε tablet PC. Για αυτούς που δεν ακολουθούν την τακτική αυτή τα πράγματα θα δυσκολέψουν. Γιατί η πραγματική συνέπεια της εμφάνισης του Nook Color δεν είναι το τέλος των ηλεκτρονικών αναγνωστών, αλλά μια νέα πίεση, όπως είχε ασκήσει και το iPad, για να πέσουν οι τιμές τους. Π.χ. ο ηλεκτρονικός αναγνώστης Sony Reader PRS-950 στις 7 ίντσες κοστίζει $50 περισσότερα από το tablet PC Nook Color (επίσης στις 7 ίντσες) και ενώ ακριβώς προμοτάρεται από τη Sony ως η συσκευή για την ανάγνωση εφημερίδων και περιοδικών. Μια τέτοια τιμή, και πολλές άλλες σαν κι αυτές, δεν είναι βιώσιμες και το πιο πιθανό είναι αργά ή γρήγορα να ακολουθήσει νέος πόλεμος τιμών στους ηλεκτρονικούς αναγνώστες, ακριβώς όπως συνέβη και με την εμφάνιση και την επιτυχία του iPad.

Στην Ευρώπη πάντως οι εξελίξεις αυτές αργούν ακόμα περισσότερο. Στην Ελλάδα π.χ. δεν έχει έρθει καν το iPad, ενώ η Barnes & Noble δεν ανακοίνωσε το παραμικρό για διάθεση του Nook Color εκτός ΗΠΑ. Οπότε οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες έχουν ακόμα περισσότερο χρόνο και χώρο, αλλά και οι κατασκευαστές τους, και εδώ είναι το αρνητικό, δε νιώθουν την ίδια πίεση να μειώσουν τις τιμές.

Τα πραγματικά θύματα του Nook Color πάντως θα πρέπει να αναζητηθούν, πέρα από τα netbooks, σε μια σειρά από tablet PCs, όπως το Samsung Galaxy Tab και το BlackBerry PlayBook, που με οθόνη 7 ιντσών, κοστίζουν περισσότερο ακόμα και από iPad (9.7 ίντσες). Αν κάτι κατάφερε να φέρει στην αγορά η Barnes & Noble είναι ένα φτηνό tablet PC με Android, που, αν και μένει να δούμε τις πραγματικές του επιδόσεις, κοστίζει λιγότερο από τα μισά λεφτά από πολλά πολυδιαφημισμένα tablet PCs στις 7 ίντσες.

Από κει και πέρα, το ηλεκτρονικό χαρτί συνεχίζει να βελτιώνεται, με την E Ink να ετοιμάζεται να βάλει στην παραγωγή έγχρωμο ηλεκτρονικό χαρτί. Η τεχνολογία αυτή δηλαδή έχει ακόμα δυνατότητες βελτίωσης, αν και δεν υπάρχει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για το πότε θα δούμε έγχρωμες οθόνες ηλεκτρονικού χαρτιού στις συσκευές μας. Το πραγματικό τέλος του ηλεκτρονικού χαρτιού, όπως το ξέρουμε τουλάχιστον, θα μπορούσε όντως να έρθει αν οι υβριδιακές οθόνες LCD/ηλεκτρονικού χαρτιού (π.χ. Mirasol, PixelQi, Liquavista) έμπαιναν στην παραγωγή – αλλά και πότε θα γίνει αυτό και ποιο θα είναι το κόστος μιας τέτοιας οθόνης είναι, παρά τις διάφορες ανακοινώσεις και υποσχέσεις,  άγνωστο. Και ως τότε το ηλεκτρονικό χαρτί μπορεί να θεωρεί “τις φήμες για το θάνατό του εξαιρετικά υπερβολικές”.