Ψηφοφορία στο BookPress.gr για το ηλεκτρονικό βιβλίο

Το BookPress.gr είναι ένα ενδιαφέρον site για τα βιβλία, που μάλιστα έχει κυκλοφορήσει και ως free press με 10 τεύχη. Και πέρα από νέα, συνεντεύξεις συγγραφέων και παρουσιάσεις βιβλίων, τον Απρίλιο είχε κάνει ένα εκτενές αφιέρωμα στο ηλεκτρονικό βιβλίο.

Από χτες έχει ξεκινήσει στη σελίδα του μια ψηφοφορία για το ηλεκτρονικό βιβλίο (βλ. screenshot). Το ερώτημα είναι: “Πιστεύετε ότι το ψηφιακό-ηλεκτρονικό βιβλίο θα κερδίσει τους αναγνώστες λογοτεχνίας;” Και οι τρεις απαντήσεις από τις οποίες μπορούμε να επιλέξουμε είναι: 1) “Όχι, το ψηφιακό-ηλεκτρονικό βιβλίο δεν θα βρει αρκετούς αναγνώστες ανάμεσα στους φίλους της λογοτεχνίας” 2) “Ναι, το ψηφιακό-ηλεκτρονικό βιβλίο θα αντικαταστήσει σε λίγα χρόνια το τυπωμένο βιβλίο” 3) “Τυπωμένα και ψηφιακά-ηλεκτρονικά βιβλία θα συνυπάρχουν αρμονικά για πολλά χρόνια”.

Η συμμετοχή είναι ακόμα μικρή (7 ψήφοι ως την ώρα που γράφω) για να βγάλει κανείς από τα αποτελέσματα ένα συμπέρασμα για την άποψη που υπερισχύει. Ψήφισα κι εγώ και επέλεξα το 3), τη συνύπαρξη ηλεκτρονικών και τυπωμένων βιβλίων για πολλά χρόνια. Και επέλεξα αυτήν την απάντηση παρόλο που η διατύπωσή της προϋποθέτει κάτι λανθασμένο. Είναι αυτό το “αρμονικά”, που υπονοεί ότι το τυπωμένο βιβλίο μπορεί να είναι εχθρός του τυπωμένου, κι έτσι ακόμα και αυτός που πιστεύει στις δυνατότητες του ηλεκτρονικού βιβλίου βρίσκεται να συμφωνεί ότι αυτό μπορεί να ενέχει μια απειλή για το τυπωμένο. Όμως τι σημαίνει ότι το ηλεκτρονικό βιβλίο απειλεί το τυπωμένο; Μόνο ότι το τυπωμένο βιβλίο είναι μια φυσική, αιώνια κατάσταση για το βιβλίο, όχι κάτι που έχει να κάνει με τις συγκεκριμένης τεχνολογικές δυνατότητες. Βέβαια, το βιβλίο θεωρείται σήμερα φυσικό να είναι τυπωμένο όσο φυσικό θεωρούνταν πριν 6 αιώνες το βιβλίο να είναι χειρόγραφο. Έχουμε να κάνουμε απλά με τεχνολογικές δυνατότητες -και βέβαια και με αναγνωστικές συνήθειες- που αλλάζουν.

Όσο για το αν “το ηλεκτρονικό βιβλίο θα αντικαταστήσει σε λίγα χρόνια το τυπωμένο βιβλίο”, νομίζω ότι, αν εννοούμε την πλήρη κατάργηση του τυπωμένου βιβλίου στα επόμενα χρόνια, αυτό είναι μάλλον απίθανο. Το πιο πιθανο είναι να συμβεί ό,τι και με το γράψιμο στο χέρι και το γράψιμο στον υπολογιστή: όπως το χειρόγραφο πουθενά δεν έχει καταργηθεί ακόμα, αν και γράφουμε όλο και περισσότερο στον υπολογιστή (και στο κινητό κλπ), έτσι και το τυπωμένο βιβλίο δεν πρόκειται βραχυπρόθεσμα να καταργηθεί, αν και θα διαβάζουμε όλο και περισσότερο ηλεκτρονικά.

Η πρώτη επιλογή, “το να μη βρει το ηλεκτρονικό βιβλίο αρκετούς αναγνώστες ανάμεσα στους φίλους της λογοτεχνίας”, έτσι διατυπωμένη, δεν αποτυπώνει το πραγματικό δίλημμα. Γιατί το θέμα δεν είναι τόσο το εάν, αλλά κυρίως το πότε θα υιοθετηθεί το ηλεκτρονικό βιβλίο στην Ελλάδα.

Όμως, τελικά, πίσω από την ερώτηση της ψηφοφορίας και τις ενδεχόμενες απαντήσεις του το ζήτημα που πραγματικά τίθεται δεν είναι τι εκτίμηση έχει ο καθένας από μας για το μέλλον του ηλεκτρονικού βιβλίου, αλλά ένα πιο απλό, συγκεκριμένο και προσωπικό ερώτημα: εσείς θα διαβάζετε ένα ηλεκτρονικό αντί για ένα τυπωμένο βιβλίο;