Το ηλεκτρονικό βιβλίο σώζει τη βιβλιοθήκη μας από σεισμούς και τσουνάμι

Σίγουρα όχι η πρώτη σκέψη μας όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν καταστροφικό σεισμό ή ένα τσουνάμι, πόσο μάλλον αν συνοδεύονται και με πυρηνικό δυστύχημα. Το σημαντικότερο είναι οι ανθρώπινες ζωές και το σπίτι που μένουμε, αυτές είναι οι πραγματικά μεγάλες απώλειες. Για όσους όμως διατηρούν όμως μια σχετικά μεγάλη βιβλιοθήκη η απώλεια των βιβλίων τους είναι συγκριτικά δευτερεύουσα, αλλά σημαντική, ενώ γίνεται ακόμα σημαντικότερη όταν μιλάμε για αρχεία και δημόσιες βιβλιοθήκες. Η ψηφιοποίηση και τα ηλεκτρονικά βιβλία μπορούν να σώσουν τα βιβλία μας σε τέτοιες περιπτώσεις ή σε κάπως μικρότερης εμβέλειας καταστροφές όπως μια πλημμύρα ή μια φωτιά.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα βιβλία μας είναι μια λεπτομέρεια όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα σεισμό. Η “λεπτομέρεια” αυτή πάντως μου πέρασε αρκετές φορές από το μυαλό στο μεγάλο σεισμό στην Αθήνα το 1999 – και πιθανόν έχει περάσει από το μυάλο άλλων βιβλιόφιλων ή ανθρώπων που τα βιβλία είναι μέρος της δουλειάς τους. Το ζήτημα δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό. Μια μεγάλη βιβλιοθήκη μπορεί να κοστίζει αρκετές χιλιάδες ευρώ, αλλά, ακόμα και αν μπορούσε να διαθέσει κανείς και πάλι τα χρήματα, πολλά από τα βιβλία που είχε δε θα ήταν πια διαθέσιμα για αγορά  ή, ακόμη και αν ήταν, θα απαιτούνταν πολύς χρόνος για να εντοπιστούν και να αγοραστούν και πάλι στο σύνολό τους.

Στην περίπτωση των δημόσιων αρχείων και βιβλιοθηκών τα πράγματα είναι χειρότερα. Από τη μια, αρκετά από τα έγγραφα και τα βιβλία που φυλάσσονται εκεί είναι μοναδικά, ιστορικά τεκμήρια που μπορεί να μην υπάρχουν πουθενά αλλού ή να είναι ένα από τα λίγα σωζόμενα αντίτυπα. Από την άλλη, ακόμα και για τα βιβλία που θα μπορούσαν να αγοραστούν και πάλι, μια βιβλιοθήκη έχει ασύγκριτα περισσότερους τόμους από τις λίγες εκατοντάδες ή, σε σπανιότερες περιπτώσεις, χιλιάδες βιβλία που έχει μια ατομική ή οικογενειακή βιβλιοθήκη.

Ο μόνος τρόπος να διασφαλίσει τη βιβλιοθήκη του κανείς από φυσικές καταστροφές (ή από φυσικές καταστροφές που επιτείνονται από ανθρώπινα λάθη) είναι τα έχει ψηφιοποιημένα, να τα έχει (αποκλειστικά ή συμπληρωματικά) σε μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου. Τα ψηφιακά αρχεία μπορούν να αποθηκευτούν όχι μόνο τοπικά, στον ηλεκτρονικό μας υπολογιστή ή τον ηλεκτρονικό αναγνώστη ή σε αποθηκευτικά μέσα όπως ένας εξωτερικός σκληρός, συσκευές που θα μπορούσαν να χαθούν και αυτές σε μια καταστροφή, αλλά και στο “σύννεφο”, δηλαδή στο internet. Καθώς το internet λειτουργεί αποκεντρωμένα, είναι πολύ πιο σταθερό και ασφαλές από οποιονδήποτε άλλο τρόπο φύλαξης βιβλίων. Η αποθήκευση στο “σύννεφο” έχει βεβαίως νόημα όχι μόνο για φυσικές καταστροφές, αλλά και για τις περιπτώσεις απώλειας ή κλοπής της συσκευής μας.

Για ηλεκτρονικά βιβλία που έχουν αγοραστεί από online η βιβλιοπωλεία η αποθήκευση στο “σύννεφο” είναι αυτόματη. Κάθε ebook που αγοράζουμε μπορούμε να το κατεβάσουμε και πάλι από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο (αν και βιβλιοπωλεία όπως το Amazon, και όχι μόνο, θέτουν περιορισμούς στο πόσες φορές μπορεί να γίνει αυτό).

Επόμενως, back up, back up και πάλι back up. Back up του χαρτιού σε ψηφιακά αρχεία και back up των ψηφιακών αρχείων στο internet, για να έχουν οι απανταχού βιβλιόφιλοι να ανησυχούν όχι για τη βιβλιοθήκη τους, αλλά “μόνο” για αν τους πέσει ο (τσιμεντένιος) ουρανός στο κεφάλι…