ΔΑΠ-ΝΔΦΚ: “χορήγηση” e-readers και e-books στους φοιτητές

Στο πλαίσιο της παρουσίασης των θέσεων της για την ανώτατη εκπαίδευση, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, φοιτητική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, ζητάει τη χορήγηση ηλεκτρονικών αναγνωστών (e-readers) και ηλεκτρονικών βιβλίων (e-books) στους φοιτητές με σκοπό την αντικατάσταση των τυπωμένων συγγραμμάτων.

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου:

Θεωρούμε αναγκαίο να χορηγούνται στους φοιτητές e-readers και e-books προς αντικατάσταση των συγγραμμάτων. Ένα e-reader κοστίζει περίπου 150 ευρώ την ίδια στιγμή που το κόστος των συγγραμμάτων μπορεί να φτάσει και στην τετραπλάσια τιμή. Έτσι θα εξοικονομηθούν δαπάνες για βελτίωση των υποδομών και παράλληλα θα γίνει πράξη το θεσμό του πολλαπλού συγγράμματος που σήμερα υπολειτουργεί.

Άπό την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Παπανδρέου έχει επανειλημμένα εκφραστεί υπέρ της χρήσης ηλεκτρονικών αναγνωστών και ηλεκτρονικών βιβλίων στην εκπαίδευση (Βουλή 2009 και Λήμνος 2010, σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου 1, 2), αν και φαίνεται να επικεντρώνει το ζήτημα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και όχι στα πανεπιστήμια.

Μερικές επισημάνσεις
Η ΔΑΠ μιλάει για “χορήγηση” e-readers και e-books. Αν κρίνουμε από τις προτάσεις που είχε κάνει το 2009 για τη “χορήγηση” laptop, όπου τελική επρόκειτο για επιχορήγηση της της αγοράς τους από τους φοιτητές, όλα δείχνουν ότι τουλάχιστον οι συσκευές δε θα διανέμονται δωρεάν, όπως σήμερα διανέμονται δωρεάν τα τυπωμένα συγγράμματα.

Ο υπολογισμός της τιμής ενός e-reader στα €150 μας βάζει σε ακόμα μεγαλύτερες σκέψεις. Αν εξαιρέσουμε το Kindle, το οποίο κοστίζει τόσο αλλά η αγορά του μπορεί να γίνει μόνο απευθείας από το Amazon καθώς δεν εισάγεται, κανένας e-reader στην Ελλάδα δεν κοστίζει €150, οι τιμές τους ξεκινάνε από τα €200. Αλλά και πάλι, τι παίρνει κανείς με €200; Παίρνει μια συσκευή με οθόνη 5 ή 6 ιντσών, στην οποία είναι αδύνατο να διαβαστεί ένα πανεπιστημιακό σύγγραμμα (ένα αρχείο PDF δηλαδή),  απλά γιατί η οθόνη είναι πολύ μικρή για κάτι τέτοιο. Όταν το Amazon είχε προσπαθήσει να δοκιμάσει τη χρήση ηλεκτρονικών αναγνωστών σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, παραχώρησε Kindle DX, που έχουν οθόνη 9,7 ιντσών, και πάλι όμως το πείραμα αποδείχτηκε αποτυχημένο, καθώς οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες προς το παρόν είναι ασπρόμαυροι, ενώ οι δυνατότητες για σημειώσεις και υπογραμμίσεις, ένα βασικό εργαλείο για τη μελέτη, είναι περιορισμένες σε σχέση με ένα τυπωμένο βιβλίο ή σε σχέση με ένα laptop. Ας μην μπερδεύουμε την ανάγνωση ενός λογοτεχνικού κειμένου (που είναι μάλιστα σε μορφή ePUB ή Mobipocket και όχι σε μορφή PDF) με ένα πανεπιστημιακό σύγγραμμα. Ένας ηλεκτρονικός αναγνώστης 9.7 ιντσών, πάντως, ξεκινάει σήμερα από τα €300, με το Kindle DX να κοστίζει €400 αν αγοραστεί από την Ελλάδα.

Τα laptop, από την άλλη, έχουν περισσότερες δυνατότητες και πλουσιότερο software για σημειώσεις, υπογραμμίσεις κλπ, και είναι βέβαια χρήσιμα και για πολλά άλλα πράγματα, όπως το internet και το γράψιμο εργασιών. Όμως τα laptop, με την οθόνη που έχουν, κάνουν προς το παρόν την ανάγνωση συνεχούς κειμένου, και μάλιστα ενός ολόκληρου βιβλίου κουραστική για τα μάτια.

Ούτε ένας ηλεκτρονικός αναγνώστης, ούτε ένα laptop μπορούν να αντικαταστήσουν σήμερα τα τυπωμένα πανεπιστημιακά εγχειρίδια. Η τεχνολογία δεν έχει φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο. Γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο σημειώσεις που μοιράζονται σήμερα στα πανεπιστήμια μόνο σε ηλεκτρονική μορφή να τυπώνονται τελικά από τους φοιτητές. Αυτό δεν είναι ηλεκτρονική ανάγνωση και δεν είναι καν εξοικονόμηση χρημάτων, απλά το κόστος της -σαφώς πιο μέτριας και πρόχειρης εκτύπωσης σε σχέση με το τυπογραφείο – το επιβαρύνεται ο κάθε φοιτητές. Το να δίνονται τα συγγράμματα και σε ηλεκτρονική μορφή, πέρα από την τυπωμένη τους έκδοση, αυτό θα ήταν κάτι χρήσιμο και θετικό.

Τέλος, ας είμαστε σαφείς, τα συγγράμματα, ένα ή περισσότερα, πρέπει να είναι δωρεάν, γιατί πρέπει να υπάρχει καθολική πρόσβαση στη γνώση ανεξάρτητα από τις οικονομικές δυνατότητες του καθένα. Αντίστοιχα, αν, το επόμενο διάστημα ή αργότερα, το σχολείο ή το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα περάσουν στην ηλεκτρονική ανάγνωση τόσο η συσκευή (όποια κι αν είναι αυτή) όσο και το περιεχόμενο θα πρέπει να διανέμονται εντελώς δωρεάν σε όλους τους μαθητές και τους φοιτητές.

Προοπτικά, το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι κάτι που μπορεί και πρέπει να μπει στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Όμως, όπως μας έχει διδάξει το πρόσφατο φιάσκο με τα netbook στο Γυμνάσιο, το να κάνει κανείς πράγματα πρόχειρα και βιαστικά, όταν μάλιστα ειδικά στην ηλεκτρονική ανάγνωση η τεχνολογία ωριμάσει, μπορεί να απαξιώσει και να πάει πίσω την υπόθεση ηλεκτρονικό βιβλίο αντί να την προωθήσει. Εκτός αν το ηλεκτρονικό βιλίο χρησιμοποιείται ως παραπέτασμα καπνού για να καταργηθούν τα δωρεάν συγγράμματα.

Σημείωση: Η ιδέα του να ανεβάζει κανείς τις πολιτικές του θέσεις είναι για να τις κάνει, υποτίθεται, προσβάσιμες σε όλους. Στην προσπάθειά μου να βρω το πλήρες κείμενο των προτάσεων της ΔΑΠ είχα τελικά μια από τις πιο #epicfail ιντερνετικές εμπειρίες. Το site της ΔΑΠ σου ζητάει, για να δεις τις προτάσεις της, να δώσεις τα προσωπικά σου στοιχεία στην εφαρμογή (!) της παράταξης στο Facebook και στη συνέχεια να κάνεις like στο αρχείο με τις προτάσεις της (πριν τις διαβάσεις). Ακόμα και αν τα κάνεις αυτά, δε θα δεις ποτέ το σχετικό αρχείο όμως, γιατί το link δε σε οδηγεί πάλι πίσω στο site της ΔΑΠ. Ρωτώντας το Google, βρήκα τις προτάσεις στο issuu.com, όπου και πάλι όμως, αν και το δελτίο τύπου της ΟΝΝΕΔ μας προτρέπει να τις κατεβάσουμε, η δυνατότητα για download έχει απενεργοποιηθεί…

• Μυστική σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για ηλεκτρονικό βιβλίο και ηλεκτρονικούς αναγνώστες στα σχολεία
• Δύο από τους συμμετέχοντες στη συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου για τα ebooks καταγράφουν τις εντυπώσεις τους
• Ο Γιώργος Παπανδρέου, το “ηλεκτρονικό βιβλίο” και το σχολείο στην Ελλάδα
• Τι σημαίνει δωρεάν ηλεκτρονικό σχολικό βιβλίο
• Σχέδιο για εισαγωγή έγχρωμων ηλεκτρονικών αναγνωστών στα σχολεία της Σαγκάης
• Το “laptop των 35 δολλαρίων” από την Ινδία κοστίζει τελικά 125 και αναβάλλεται – vaporware;
• Kineo, tablet PC με Android ειδικά για την εκπαίδευση
• The Elements και Solar System για iPad, αυτές είναι εφαρμογές-βιβλία για την εκπαίδευση