Συνέντευξη του Νίκου Πασχαλάκη από το myeBooks.gr στον “Ηλεκτρονικό Αναγνώστη”

Ο Νίκος Πασχαλάκης, Συμβουλος Αναπτυξης & Επικοινωνιας του ελληνικού ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου myeBooks.gr, παραχώρησε συνέντευξη μέσω email στον “Ηλεκτρονικό Αναγνώστη” και αναφέρεται στην κατάσταση του ηλεκτρονικού βιβλίου στην Ελλάδα και τις δραστηριότητες και τα σχέδια του myeBooks.

Ηλεκτρονικός Αναγνώστης: Το Φεβρουάριο του 2010 ξεκινήσατε με 200 τίτλους το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο myeBooks.gr, που σήμερα έχει φτάσει να διαθέτει 2200 ηλεκτρονικά βιβλία. Ένα χρόνο μετά, πώς αποτιμάται την πορεία του myeBooks.gr και πώς βλέπετε τις προοπτικές του ηλεκτρονικού βιβλίου στην Ελλάδα;

Νίκος Πασχαλάκης: Στην Myebooks είμαστε πραγματικά περήφανοι για όλα αυτά που καταφέραμε στον χρόνο που μας πέρασε.

Ήταν 12 Μαρτίου του 2010, όταν το Myebooks ανέβηκε για πρώτη φορά με 50, αν δεν κάνω λάθος, τίτλους. Οι πρώτες μας επαφές με τους εκδοτικούς οίκους είχαν αρχίσει το Νοέμβρη του 2010 και οι πρώτες αντιδράσεις ήταν αρνητικές, ή στην καλύτερη περίπτωση επιφυλακτικές κυρίως λόγω έλλειψης ενημέρωσης και προβληματισμού για την “Πειρατεία” και την “Φιλική Διακίνηση”.

Δεν απογοητευτήκαμε… Έχοντας υιοθετήσει από την αρχή την μέθοδο της Adobe για την προστασία των βιβλίων, πράγμα βασικότατο για την συντριπτική πλειοψηφία που αγγίζει το 99 % των Εκδοτικών Οίκων και κερδίζοντας σιγά – σιγά την εμπιστοσύνη τους, αρκετοί από αυτούς και σχεδόν όλοι οι Εκδότες με μεγάλη βιβλιοπαραγωγή μας εμπιστεύτηκαν σταδιακά. Έχουμε μιλήσει πολλές φορές με περισσότερους από 200 εκδοτικούς οίκους και σήμερα η Myebooks συνεργάζεται με 50 από αυτούς αυξάνοντας συνεχώς τον αριθμό των συνεργασιών και φυσικά τον αριθμό των βιβλίων που διαθέτει.

Εκτός από τον αρκετά μεγάλο για τα ελληνικά δεδομένα αριθμό τίτλων που διαθέτουμε σήμερα (2.200), έχει σημασία να τονίσουμε ότι όλο αυτό το χρόνο πετύχαμε να μας διαθέτουν πλέον οι εκδότες και πάρα πολλούς τίτλους τελευταίας κυκλοφορίας με πολύ μικρή καθυστέρηση στην ηλεκτρονική έκδοση σε σχέση με την έντυπη. Αρκετά από τα βιβλία μας βρίσκονται στις λίστες των Best Sellers των τελευταίων μηνών και αυτό το θεωρώ ακόμα πιο σημαντικό από τον αριθμό των τίτλων.

Εδώ και ένα μήνα περίπου λειτουργεί το Myebooks.ro, το βιβλιοπωλείο μας στην Ρουμανία, το οποίο συνεργάζεται ήδη με 3 εκδοτικούς οίκους και διαθέτει περίπου 40 ρουμανικά βιβλία

Η Digibooks4all, η πλατφόρμα με την οποία λειτουργεί η Myebooks και περιλαμβάνει το Web Front τον Adobe Content Server και την σουίτα εφαρμογών για mobile devices (iPad & Android), είναι σήμερα μια από τις 2 μόνο διαθέσιμες παγκοσμίως ολοκληρωμένες σουίτες εφαρμογών, που εξασφαλίζουν στους αναγνώστες τους το αγοράστε από μας και διαβάστε οπουδήποτε.

Την πλατφόρμα αυτή έχουν συμφωνήσει να χρησιμοποιήσουν σε πρώτη φάση 10 μεγάλα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας κάνοντας την είσοδο τους στο ψηφιακό βιβλίο. Ήδη το βιβλιοπωλείο “Ευριπίδης” ξεκίνησε την λειτουργία του και μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχουν ξεκινήσει και τα υπόλοιπα 10 βιβλιοπωλεία.

Στο εξωτερικό ήδη την πλατφόρμα αυτή χρησιμοποιεί το 2ο σε μέγεθος βιβλιοπωλείο της Ρουμανίας Humanitas και η Digibooks4all στοχεύει στη διάθεση της πλατφόρμας σε 30 χώρες, συμμετέχοντας σε 20 διεθνείς εκθέσεις μέχρι το τέλος του 2011, αρχής γενομένης από την πολύ σημαντική έκθεση βιβλίου του Abu Dhabi και συνεχίζοντας μέχρι το καλοκαίρι σε Λονδίνο, Βουδαπέστη, Πράγα Βαρσοβία και Βουκουρέστι.

Δυστυχώς η αγορά του ψηφιακού βιβλίου στην Ελλάδα δεν ακολούθησε τους δικούς μας ρυθμούς. Είναι με μια λέξη ανύπαρκτη.

Ελάχιστες συσκευές ανάγνωσης (e-readers), λιγοστά iPad, που βρίσκονται πιθανότατα στα χέρια ανθρώπων που δεν είναι κοντά στο βιβλίο, και ακόμα λιγότερα Android devices.

Πολύ μικρό ποσοστό βιβλίων 2% που κυκλοφορούν ψηφιακά. Πρέπει δε να γνωρίζει κανείς ότι ένας από τους κύριους λόγους που εμποδίζει την περαιτέρω αύξηση του αριθμού των τίτλων είναι το πολύ μικρό ποσοστό τίτλων ξένων συγγραφέων που κυκλοφορεί ηλεκτρονικά, καθώς με το ασήμαντο μέγεθος της αγοράς του ψηφιακού βιβλίου στην Ελλάδα οι εκδότες δυσκολεύονται να προχωρήσουν σε συμφωνία μαζί τους λόγω αυξημένων οικονομικών απαιτήσεων.

Όσο για τις προοπτικές, αν ακολουθήσουμε τις εξελίξεις στο εξωτερικό, θα είναι λαμπρές. Θα τις ακολουθήσουμε όμως; Και αν ναι, πόσο σύντομα; Ειδικά για το δεύτερο προσωπικά αμφιβάλλω πολύ.

Ηλ. Αναγνώστης: Η ηλεκτρονική ανάγνωση στην Ελλάδα είναι ακόμα κάτι καινούργιο. Ποια είναι η δική σας εμπειρία διαβάζοντας ηλεκτρονικά; Πιστεύετε ότι η ανάγνωση σε ebook readers, tablet PCs όπως το iPad και κινητά μπορεί να αντικαταστήσει ή και να προσφέρει περισσότερα από την ανάγνωση ενός τυπωμένου βιβλίου;

Ν. Πασχαλάκης: Η δική μου εμπειρία διαβάζοντας εδώ και 1 χρόνο μόνο ψηφιακά, είναι πραγματικά εξαιρετική. Ξεκίνησα με ένα Cooler και εδώ και λίγους μήνες συνεχίζω στο iPad μου.

Έχω όλα τα βιβλία μαζί μου, μπορώ να αγοράσω ένα νέο βιβλίο όπου κι αν βρίσκομαι, μπορώ να διαβάσω περιμένοντας ένα ραντεβού μου, ή στο μετρό, δηλαδή σε στιγμές που δεν ήταν δυνατόν να έχω ένα βιβλίο μαζί μου.

Διπλασίασα σχεδόν τον αριθμό των βιβλίων που διάβασα τον τελευταίο χρόνο. Όσο για την εμπειρία είναι απόλυτα αντίστοιχη του χάρτινου. Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι σημασία έχει το περιεχόμενο και όχι το μέσο.

Ηλ. Αναγνώστης: Το myeBooks.gr και οι 45 ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι που διαθέτουν τα ηλεκτρονικά τους βιβλία μέσα από αυτό έχουν επιλέξει το κλείδωμα DRM (“Digital Rights Management”) της Adobe. Πώς φτάσατε σε αυτήν την απόφαση και τι σημαίνει αυτή η επιλογή για εκδότες, συγγραφείς και αναγνώστες;

Ν. Πασχαλάκης: Αυτό είναι ένα θέμα που όχι μόνο για μας αλλά, όπως σας ανέφερα, και για την συντριπτική πλειοψηφία των εκδοτών είναι εξαιρετικά σημαντικό και δεν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ούτε μισό βήμα πίσω.

Αν θέλουμε να πείσουμε περισσότερους εκδότες να διαθέσουν τα βιβλία τους ψηφιακά, μόνο προστατευμένα θα τα δώσουν. Εδώ φοβούνται ακόμα και κλειδωμένα να τα διαθέσουν οι περισσότεροι.

Δεν είναι δυνατόν να προσφέρουμε βιβλία ελεύθερα για τα οποία ο κάθε αναγνώστης έχει την ευκολία να στείλει με ένα email σε εκατοντάδες φίλους και αυτοί σε άλλους τόσους χωρίς να διαπράττουν τίποτα μη νόμιμο. Πάντα δανείζαμε τα βιβλία μας σε φίλους με μόνη τη διαφορά ότι για να διαβάσουμε ένα βιβλίο 100 φίλοι θα έπρεπε να περιμένουμε ένας ένας με την σειρά. Σήμερα μπορούμε να το απολαμβάνουμε όλοι ταυτόχρονα.

Η προστασία του βιβλίου σε αυτό ακριβώς αποσκοπεί. Να εμποδίσει τη φιλική διακίνηση και όχι να αποτρέψει την “Πειρατεία” η οποία γίνεται ευκολότατα και από το χάρτινο αντίτυπο.

Το επιχείρημα ότι όλα σπάνε είναι τουλάχιστον “επικίνδυνο” αφού φυσικά όλα σπάνε, αλλά ούτε το 1% των ανθρώπων που αγοράζουν ένα βιβλίο ξέρει πως να το κάνει και όλοι οι υπόλοιποι όχι μόνο δεν ξέρουν αλλά και δεν ενδιαφέρονται καθόλου να μάθουν για να εξυπηρετήσουν άλλους..

Το βιβλίο σαν αγαθό είναι πολύ πιο κοντά στην βιομηχανία των ταινιών, αφού συνήθως το διαβάζουμε 1 φορά και δεν χρειαζόμαστε να έχουμε δεκάδες χιλιάδες βιβλία στην συλλογή μας όπως και στις ταινίες.

Η βιομηχανία των ταινιών που είναι χρόνια παρούσα εξακολουθεί και κλειδώνει συστηματικά όλα τα dvd, αν και είναι γνωστό ότι υπάρχουν δεκάδες προγραμματάκια που τα ξεκλειδώνουν. Μήπως να αναρωτηθούμε γιατί το κάνουν; Και μιλάμε για εταιρείες κολοσσούς, Sony, Disney, Warner.

Το βιβλίο δεν πρέπει να συγχέεται σε καμιά περίπτωση με την μουσική που αφ’ ενός όλοι έχουμε ανάγκη να έχουμε δεκάδες χιλιάδες τραγούδια για να τα ακούμε συνέχεια, αλλά και σαφώς για τους καλλιτέχνες το cd ήταν πάντα ένα μικρό μόνο μέρος των εσόδων τους αφού υπάρχουν τεράστια έσοδα από συναυλίες, εκδηλώσεις, κλπ.

Μήπως να μας πει κανείς τι θα κάνουν οι συγγραφείς αν καταστραφεί η αγορά του βιβλίου; Θα κάνουν εκδηλώσεις σε σπίτια να διαβάζουν τα βιβλία τους;

Και τέλος πάντων ας ακολουθήσουμε αυτό που κάνουν οι ξένοι γίγαντες του χώρου, Apple, Google, Amazon, κλειδώνουν τα βιβλία τους και θα τα κλειδώνουν. Ας κάνουμε και εμείς το ίδιο.

Ηλ. Αναγνώστης: Η σωστή τιμολόγηση των ηλεκτρονικών βιβλίων και η διάθεσή τους σε ePUB (είδος αρχείου όπου το περιεχόμενο προσαρμόζεται πλήρως στην οθόνη) επηρεάζουν ιδιαίτερα τη διάδοση της ηλεκτρονικής ανάγνωσης. Πιστεύετε ότι στην Ελλάδα βρισκόμαστε σε ικανοποιητικό επίπεδο σε αυτούς τους δύο τομείς;

Ν. Πασχαλάκης: Όσον αφορά την τιμή πιστεύω ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι εκδότες προσφέρουν τα βιβλία τους σε σωστή προ ΦΠΑ τιμή, όμως δυστυχώς η επιβολή 23% ΦΠΑ αντί για 6,5% αφαιρεί ένα μεγάλο μέρος της έκπτωσης από τον καταναλωτή. Η μέση έκπτωση στην καθαρή τιμή είναι 40%, όμως αν αφαιρέσει κάποιος το 20% της extra επιβάρυνσης του ΦΠΑ, το βιβλίο τελικά φτάνει στον καταναλωτή 20% φτηνότερο και για αυτό φαίνεται ακριβό. Όμως την ευθύνη για αυτό έχει η ευρωπαϊκή αγορά που έχει εντάξει το ψηφιακό βιβλίο στις υπηρεσίες. Ελπίζουμε ότι σύντομα αυτό θα αποτελέσει παρελθόν και έτσι οι αναγνώστες μας θα αγοράζουν τα βιβλία τους στη σωστή τιμή.

Όσο για το ePUB συμφωνώ απόλυτα ότι είναι απίστευτα καλύτερο format, όμως πρέπει να γνωρίζετε ότι η μετατροπή ενός βιβλίου σε epub απαιτεί κόπο άρα και κόστος που με το μέγεθος της αγοράς σήμερα και με την οικονομική κρίση που υπάρχει αποτρέπει πολλούς εκδοτικούς οίκους ειδικά τους πιο μικρούς να το κάνουν.

Εμείς από την αρχή αλλά και τώρα πιστεύουμε ότι πρώτα απ’ όλα πρέπει να εμπλουτίσουμε την αγορά με τίτλους και έτσι ενθαρρύνουμε τους εκδοτικούς οίκους να ξεκινήσουν με pdf που είναι απλό και στην συνέχεια όσο η αγορά μεγαλώνει αυξάνοντας τα εσοδά τους να μετατρέπουν σιγά σιγά τα βιβλία τους σε epub. Ήδη αυτό έχει αρχίσει από αρκετούς.

Όλοι θέλουμε να οδηγούμε Mercedes αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί βολευόμαστε και με ένα Scoda.

Οι εφαρμογές μας για τα κινητά έχοντας λάβει υπόψιν αυτή τη δυσκολία έχουν εξαιραιτικό margin cropping και άλλες τεχνικές που διευκολύνουν σημαντικά την ανάγνωση pdf αρχείων και απ’ ό,τι ξέρω αρκετοί readers προσφέρουν reflow και στα pdf και αυτό βοηθά σημαντικά

Ηλ. Αναγνώστης: Πρόσφατα αρχίσατε τη διάθεση εφαρμογών για την ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων σε συσκευές Android και σε iPad, iPhone, iPod touch (MyeBooks Mobile και MyeBooks R), ενώ επεκτείνατε τις δραστηριότητές σας στη Ρουμανία. Ποια είναι τα επόμενα βήματα που σχεδιάζει το myeBooks.gr στο χώρο της ηλεκτρονικής ανάγνωσης;

Ν. Πασχαλάκης: Οι εφαρμογές μας για τα κινητά συνεχώς θα βελτιώνονται, αφού για μας εκεί βρίσκεται το μέλλον όχι μόνο στο διάβασμα, αλλά και στην αγορά του ψηφιακού βιβλίου.

Την εβδομάδα που μας έρχεται η εφαρμογή μας για το iPad αποκτά animated turn page , πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, bookmarks, search και αυτά είναι μόνο η αρχή.

Στις 10 Απριλίου θα ανέβει και το νέο μας Web Front που θα προσφέρει πάρα πολλές νέες δυνατότητες, όπως δυναμικές προσφορές, πακέτα, συνδρομές, δώρα σε φίλους κλπ.

Όπως σας ανέφερα και πιο πάνω, η Myebooks στοχεύει να εγκατασταθεί σε 30 χώρες μέσα στα επόμενα 2 χρόνια, είτε μέσω συνεργασιών με τοπικα βιβλιοπωλεία, είτε ανοίγοντας τα δικά της. Θα έχουμε έτσι την δυνατότητα τα προσφέρουμε περιεχόμενο συγκεντρωμένο από όλες αυτές τις χώρες, αλλά στα πλάνα μας είναι να εξασφαλίσουμε συνεργασίες και με μεγάλους διανομείς αγγλικού κυρίως περιεχομένου, ώστε σύντομα να έχουμε μια πολύ μεγάλη γκάμα τίτλων διαθέσιμη σε όλους τους αναγνώστες μας σε όλες τις χώρες που θα εγκατασταθούμε.