Ελλάδα: Ανέτοιμοι αναγνώστες ή ανέτοιμοι εκδότες και βιβλιοπώλες;

Ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Amazon, 
στο εξώφυλλο του Newsweek με το πρώτο Kindle 

Είναι πραγματικά δύσκολο να σχεδιάζει κανείς προϊόντα με βάση τις στοχευμένες έρευνες αγοράς (focus groups). Πολλές φορές, οι άνθρωποι δε γνωρίζουν τι θέλουν μέχρι να τους το δείξεις.

“Και φυσικά ο έλληνας αναγνώστης δείχνει ακόμη ανέτοιμος να αφήσει τη συνήθεια του παραδοσιακού βιβλίου”, έγραφε ο Γιάννης Μπασκόζος στο Βήμα στις αρχές Μαρτίου. Και σήμερα επανήλθε ρωτώντας: “Γιατί οι έλληνες αναγνώστες είναι ακόμη διστακτικοί απέναντι στο ηλεκτρονικό βιβλίο; Γιατί στις ΗΠΑ σε μεγάλο βαθμό – και λιγότερο στην Αγγλία και στη Γερμανία – τα ποσοστά ανάγνωσης σε ηλεκτρονικό βιβλίο είναι πολύ πιο υψηλά; Το πιο πιθανό είναι επειδή οι έλληνες αναγνώστες αγνοούν το προϊόν ή έχουν μια λανθασμένη γνώση γι’ αυτό”. Παρόλο που “τα περισσότερα ερωτήματα τίθενται πια προς τον εκδότη και τον βιβλιοπώλη”, η αίσθηση που δημιουργείται είναι σαφής: το ηλεκτρονικό βιβλίο στην Ελλάδα δεν έχει διαδοθεί σημαντικά γιατί οι αναγνώστες είναι “ανέτοιμοι” και “διστακτικοί”.

Το Amazon παρουσιάζει το πρώτο Kindle (2007)

Στις ΗΠΑ, που είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη διάδοση των ebooks στο δυτικό κόσμο, η δραματική άνοδος των ebooks ξεκινάει με την κυκλοφορία του πρώτου ηλεκτρονικού αναγνώστη Kindle από το Amazon το Νοέμβριο του 2007. Το Amazon έβαλε φωτιά στην αγορά του ηλεκτρονικού βιβλίου προσφέροντας με μία κίνηση πολλές, συνδυασμένες υπηρεσίες στους αναγνώστες. Διέθετε καταρχάς συσκευή με οθόνη ηλεκτρονικού χαρτιού για ανάγνωση τόσο ξεκούραστη όσο και στο τυπωμένο χαρτί. Ήδη από το πρώτο Kindle υπήρχε δωρεάν σύνδεση στο internet μέσω του δικτύου 3G για αγορές κατευθείαν μέσα από τη συσκευή, ενώ η τιμή αγοράς του ήταν στα $399, λογική για τα δεδομένα των ηλεκτρονικών συσκευών της εποχής. Και τέλος, είχε συνεργαστεί με τους εκδότες ώστε να διαθέτει 90.000 τίτλους βιβλίων, όχι σε PDF, αλλά ειδικά διαμορφωμένα για το Kindle, ανάμεσά τους 101 από 112 best seller στις λίστες των New York Times, με τιμή μάλιστα για τα περισσότερα best seller στα $9.99. Τα βιβλία συμπλήρωναν εφημερίδες σε ψηφιακή μορφή και blogs, αλλά και η δοκιμαστική λειτουργία της πλατφόρμας αυτοέκδοσης του Amazon για τους συγγραφείς. Κι όλα αυτά από το μεγαλύτερο βιβλιοπωλείο στη χώρα. Όλα ήταν εκεί: κατάλληλη συσκευή, ευκολία αγοράς ακόμα και για όσους δεν έχουν υπολογιστή, σωστές τιμές, πολύ, κατάλληλα διαμορφωμένο και επιθυμητό περιεχόμενο και η εγγύηση από τον βιβλιοπώλη και τους εκδότες που ήδη γνώριζαν καλά οι αναγνώστες.

Τεσσερισήμιση χρόνια μετά, τα Kindle ξεκινούν από $79 και το Amazon διαθέτει πάνω από 1 εκατομμύριο ebooks προς πώληση και περισσότερα από 2 εκατομμύρια ebooks δωρεάν.

Ας αναλογιστούμε τι από τις παραπάνω προϋποθέσεις, τηρουμένων των αναλογιών ως προς τις τιμές και το πλήθος των βιβλίων, υπάρχουν σήμερα στην ελληνική αγορά των ebooks.

Χωρίς αμφιβολία, μια μέρα πριν το Amazon παρουσιάσει αυτό το ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, οι αναγνώστες στις ΗΠΑ αισθάνονταν τόσο “ανέτοιμοι” και τόσο “διστακτικοι” όσο και οι αναγνώστες στην Ελλάδα σήμερα.