Ανοιχτά πρότυπα και μειωμένο ΦΠΑ για τα ebooks ζητά η Ευρωπαία Επίτροπος Νέλι Κρους

Η Νέλι Κρους (Neelie Kroos), αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
και Ευρωπαία Επίτροπος  για την Ψηφιακή Ατζέντα

Με μια σημαντική και ασυνήθιστα ξεκάθαρη ομιλία της άνοιξε τη φετινή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης η Νέλι Κρους (Neelie Kroes), αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υπεύθυνη για την Ψηφιακή Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υποστήριξε την ανάγκη μείωσης του ΦΠΑ στα ebooks και εξίσωσής του με τα τυπωμένα βιβλία, τη διαθεσιμότητα των βιβλίων χωρίς περιορισμούς εντός της ΕΕ, την υιοθέτηση ανοιχτών προτύπων που θα επιτρέπουν την ανάγνωση των ebooks ανεξάρτητα από συσκευές και πλατφόρμες και, τέλος, τη σημασία των δημόσιων έργων ψηφιοποίησης για την ανάπτυξη της αγοράς ebooks.

ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό βιβλίο
Ενώ τα τυπωμένα βιβλία επιβαρύνονται με τη χαμηλότερη κλίμακα του ΦΠΑ (6,5% για την Ελλάδα), στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα ηλεκτρονικά βιβλία εντάσσονται στην υψηλότερη κλίμακα (23% για την Ελλάδα). “Σήμερα γίνονται διακρίσεις σε βάρος των ebooks, που υπόκεινται σε υψηλότερο ΦΠΑ από τα τυπωμένα βιβλία στη μεγάλη πλειοψηφία των κρατών-μελών”, ανέφερε η Επίτροπος Κρους. “Ο συνάδελφός μου Άλγκιντρας Σεμέτα [Επίτροπος για τη φορολογία] εργάζεται πάνω σε αυτό το θέμα. Η προσωπική μου άποψη είναι ευρύτατα γνωστή: Απλά δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί τα ebooks και τα τυπωμένα βιβλία φορολογούνται διαφορετικά. Για την ώρα, στην πλειοψηφία των απαντήσεων των κρατών-μελών στην Πράσινη Βίβλο της Κομισιόν για το ΦΠΑ έχουμε διαπιστώσει ένα συντηρητισμό σε πραγματικά απογοητευτικό βαθμό σε αυτό το σημείο”.

Πνευματικά δικαιώματα και  γεωγραφικοί περιορισμοί
Για το copyright, η Επίτροπος Κρους ανέφερε πως πρέπει να υπάρχει σεβασμός ανάμεσα σε τρία βασικά δικαιώματα: “Το δικαίωμα των συγγραφέων να αναγνωρίζονται για το έργο τους και να  προωθούν αυτό το έργο έυκολα στο εν δυνάμει αναγνωστικό κοινό των 500 εκατομμυρίων κατοίκων της ΕΕ. Το δικαίωμα των εκδοτών να πειραματιστούν, να αναπτύξουν και εν δυνάμει να έχουν κέρδη από καινοτόμα, νέα επιχειρηματικά μοντέλα διανομής. Και το δικαίωμα των πολιτών να απολαμβάνουν τη λαμπρή ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομία, να μορφώνονται και να ενημερώνονται απ’ ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η ήπειρος”. Η Νέλι Κρους υπογράμμισε τη σημασία τα βιβλία να είναι διαθέσιμα σε όλες τις χώρες της ΕΕ “Γνωρίζω πως, γενικά, οι εκδότες κάνουν καλή δουλειά στη διασυνοριακή αδειδότηση”, την πώληση των πνευματικών δικαιωμάτων για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ανοιχτά πρότυπα και τα δικαιώματα των αναγνωστών
Ισχυρή ήταν η υποστήριξη που προσέφερε η Επίτροπος Κρους στα ανοιχτά πρότυπα στα ebooks και τα δικαιώματα των αναγνωστών στην ψηφιακή εποχή. “Καθώς ο τομέας των ηλεκτρονικών εκδόσεων αναπτύσσεται, θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε πώς θα εξασφαλιστεί επίσης η διαλειτουργικότητα. Αυτό μπορεί να σημαίνει, για παράδειγμα, ότι μπορούμε να αγοράζουμε περιεχόμενο για οποιαδήποτε συσκευή από οποιοδήποτε προμηθευτή, να μεταφέρουμε αυτό το περιεχόμενο ανάμεσα στις συσκευές μας και να το διατηρούμε στην κατοχή μας ακόμα και μετά το τέλος του χρόνου ζωής της συσκευής. Αυτό θα μπορούσε να προσφέρει ανοιχτότητα, ελευθερία και δυνατότητα επιλογής για τον καταναλωτή – με πλεονεκτήματα επίσης για μικρότερους παίχτες της αγοράς όπως τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία. Τα ανοιχτά πρότυπα υπάρχουν ήδη σε αυτόν τον τομέα, αλλά η υιοθέτησή τους είναι ακόμα αργή.”

Η ψηφιοποίηση από δημόσιους φορείς βοηθάει τα εμπορικά ebooks
“Οι δημόσιες αρχές μπορούν να οικοδομήσουν τη ζήτηση για το εμπορικό ψηφαικό περιεχόμενο”, υπογράμμισε η Νέλι Κρους. Αναφερόμενη στην ευρωπαϊκή ψηφιακή πύλη Europeana και στην οδηγία που έχει προτείνει η Κομισιόν για την ψηφιοποίηση των “ορφανών έργων“, έργων με πνευματικά δικαιώματα που όμως οι κάτοχοί τους είναι άγνωστοι, η Επίτροπος Κρους επισήμανε πως “το αποτέλεσμα θα είναι η ψηφιοποίηση σε μεγάλη κλίμακα, που θα βοηθήσει να οικοδομηθεί μια βάση χρηστών που μπορεί επίσης να πυροδοτήσει τη ζήτηση για εμπορικά ψηφιακά έργα”.